De Verborgen Kracht van je Beschermengel

In deze conferentie spreekt pater Ambrose Criste, O. Praem., over de verborgen kracht van onze beschermengel. Hij legt uit hoe onze engelbewaarder ons begeleidt, bidt voor ons en ons in de geestelijke strijd nabij is. Aan de hand van traditie, theologie én het voorbeeld van de heilige Padre Pio ontvouwt hij de diepe band die ons met de engelen verbindt – tot aan de aartsengel Michaël en de hemelse liturgie zelf.​

---

​Inleiding: terugblik en nieuwe stap

Pater Ambrose opent deze tweede conferentie met een korte terugblik op de eerste bijeenkomst. Daarin sprak hij over de vijf paden van bekering en hoe die verbonden zijn met de hulp en de bediening van de heilige engelen, en in het bijzonder van de aartsengel Michaël.

Nu, in dit tweede deel van de retraite, wil hij dieper ingaan op onze beschermengelen. Want onze toegang tot de engelenwereld begint daar: bij de relatie met de engel die ieder van ons persoonlijk van God ontvangen heeft.

De beschermengel: een persoonlijke gave

God heeft aan ieder van ons een engel gegeven. Niet zomaar in het algemeen, maar heel concreet: bij je geboorte werd jouw engel aan jou toevertrouwd. Hij is jouw engel, jouw gids, jouw beschermer.

Hoewel engelen geen mannelijk of vrouwelijk geslacht hebben, spreekt Pater Ambrose over “hij”, als eenvoudige manier om naar dit hemelse wezen te verwijzen. Deze engel is een gezant van God, een trouwe helper die je leidt op je weg naar heiligheid. Hij ziet jou al in dat licht: als de heilige die God wil dat je wordt.

Wanneer wij ons bewust worden van de nabijheid van onze beschermengel, dan openen we ons niet alleen voor hem, maar voor de hele hemelse hiërarchie.

De engelenhiërarchie volgens de traditie

Pater Ambrose verwijst naar de rijke christelijke traditie over de engelen, vooral bij de heilige Thomas van Aquino, de “engelachtige leraar” uit de 13e eeuw. Thomas bouwde voort op oudere bronnen, met name op de mysticus Dionysius de Areopagiet (Pseudo-Dionysius), een Syrische theoloog die in het Grieks schreef.

In zijn werk De hemelse hiërarchie beschreef Dionysius hoe de schepping en de engelen geordend zijn in een hiërarchie. Daarin vinden we ook de leer van de negen engelenkoren. Helemaal onderaan die ladder bevinden zich de beschermengelen.

Maar, zegt Pater Ambrose, juist dat hiërarchische karakter is een bron van kracht: de hoogste engelen, de serafijnen, brandend van Gods liefde, verlichten de engelen onder hen; en zo gaat de goddelijke wijsheid en genade stap voor stap naar beneden, tot bij jouw beschermengel – die ze op zijn beurt doorgeeft aan jou.
​
Zo stijgen onze gebeden op naar de hemel: jouw beschermengel draagt ze verder omhoog, tot bij Michaël en tot bij Gods troon. En omgekeerd komen Gods gaven via deze engelenorde naar jou toe: genade, sacramenten, troost, inzichten en waarheden die je hart verlichten.

Noot van de redactie:

• Pseudo-Dionysius de Areopagiet (ca. 5e–6e eeuw) is een invloedrijke mystieke schrijver. Zijn werken hadden grote invloed op middeleeuwse theologen zoals Thomas van Aquino.
• De negen engelenkoren zijn traditioneel: serafijnen, cherubijnen, tronen, heerschappijen, krachten, machten, vorstendommen, aartsengelen en tenslotte beschermengelen.

​​

Een voorbeeld: de heilige Padre Pio en zijn engelbewaarder

Pater Ambrose brengt vervolgens een concreet voorbeeld van iemand die zijn beschermengel heel nabij beleefde: de heilige Padre Pio (1887–1968).

Padre Pio was een van de grote heiligen van de 20e eeuw, bekend om zijn mystieke gaven en diepe verbondenheid met God. Hij droeg de stigmata (de wonden van Christus), hij kon op twee plaatsen tegelijk aanwezig zijn (bilocatie), hij las zielen en er zijn verhalen over levitatie. Door deze bijzondere genaden leek hij soms al met één voet in de hemel te leven.

Dit betekende ook dat hij zijn engelbewaarder kon zien en met hem kon spreken. Uit brieven en getuigenissen van zijn medebroeders in het kapucijnenklooster van San Giovanni Rotondo weten we dat Padre Pio ’s nachts vaak aangevallen werd door demonen. Zij mishandelden hem, maakten hem moedeloos en probeerden zijn ijver voor God te breken.
​
Pater Ambrose benadrukt: wij maken iets gelijkaardigs mee, ook al niet op zo’n spectaculaire manier. Wij worden ook ontmoedigd, verdrietig of twijfelend. Dat is deel van de geestelijke strijd die ieder christen kent.

Een brief aan zijn geestelijke vaderIn een van zijn brieven aan zijn geestelijke vader, pater Agostino, beschrijft Padre Pio hoe zijn engel hem soms te hulp kwam. Hij schrijft:
​

“Soms denk ik dat ze mij werkelijk willen vernietigen. Ik roep mijn engel te hulp, en nadat hij mij een tijdlang heeft laten wachten, verschijnt hij dan toch. Hij vliegt om mij heen en zingt met zijn engelachtige stem lofhymnen aan de goddelijke majesteit.”

Zelfs in de hevigste strijd bleef de engel dus gericht op God, zingend en lovend. Pater Ambrose herinnert eraan dat iedere engel voortdurend deelneemt aan de hemelse liturgie, ook terwijl hij ons hier op aarde bijstaat.

Padre Pio vertelt hoe hij zijn engel streng berispte omdat hij hem had laten wachten. Hij wilde hem zelfs niet aankijken. Maar de engel naderde bedroefd en zei met tedere woorden:
​

“Ik ben altijd bij je, mijn geliefde. Mijn liefde voor jou zal nooit uitdoven. Ik weet dat je hart altijd klopt voor onze gemeenschappelijke Geliefde. Je zou elke berg en elke woestijn oversteken om Hem terug te vinden. Wees dus niet moedeloos. Blijf Hem vragen, want zijn grootste vreugde is jou bij zich te hebben.”

Wat dit ons leert​

Volgens Pater Ambrose is dit een ontroerende blik in de manier waarop engelen naar ons kijken. Zij aanschouwen onze strijd met liefde en bewondering. Want zij kennen het einde al: dat wij, door het bloed van Christus, gered zijn en geroepen tot heiligheid.
​
Onze beschermengel weet dat hij er zal zijn op het uur van onze dood, om ons samen met de aartsengel Michaël naar Christus te brengen. Hij weet dat Christus ons dan zal oordelen en, als wij trouw zijn, ons in de hemel zal opnemen. En zelfs als er voor ons nog een tijd van loutering in het vagevuur nodig is, zal onze engelbewaarder ons ook daarheen begeleiden, vol liefde en vertrouwen.

Noot van de redactie:

• Bilocatie en levitatie zijn mystieke gaven die in het leven van sommige heiligen zijn beschreven. De Kerk ziet ze als buitengewone genaden, maar ze zijn niet het wezenlijke: het gaat altijd om de heiligheid en liefde van de persoon.
• Stigmata = de wonden van Christus die in het lichaam van een heilige zichtbaar worden.
• De briefcitaten van Padre Pio komen uit zijn correspondentie met zijn geestelijke vader, pater Agostino van San Marco in Lamis.

​​

Wat doet je engel concreet voor jou?

Na het voorbeeld van Padre Pio staat Pater Ambrose stil bij de manier waarop onze engelbewaarder ook vandaag actief is in ons leven. Hij somt enkele belangrijke taken en gaven op:

1. Je engel bidt voor je

Je engel bidt onophoudelijk tot God, zelfs terwijl hij jou bijstaat. Jezus zelf zegt in Matteüs 18,10:

“Zie toe dat u niet een van deze kleinen veracht. Want Ik zeg u dat hun engelen in de hemelen voortdurend het aangezicht zien van mijn Vader die in de hemelen is.”

​Dit betekent dat onze engelen tegelijk aanwezig zijn bij ons én bij God. Terwijl jij hier op aarde strijdt, ziet je engelbewaarder voortdurend het gelaat van de Vader en bidt hij voor jou.

2. Je engel geeft je raad en inspiratie

Onze engel kan ons innerlijk aanraken – in verbeelding, geheugen, gevoelens en gedachten. Daar waar ook de demonen proberen ons te beïnvloeden, spreekt onze engel ons toe met raadgevingen van vrede, wijsheid en hoop.

Pater Ambrose nodigt uit om bewust stil te staan bij die plek in ons innerlijk waar de strijd vaak hevigst is: herinneringen die bitterheid oproepen, woorden van een partner of kind die ons raken, oude wonden die opnieuw bovenkomen. Precies daar kan onze engelbewaarder vrede brengen.

3. Je engel deelt in je strijd

Zoals bij Padre Pio: soms lijkt het alsof de engel laat komt, maar hij is er wel degelijk, en hij looft God zelfs te midden van jouw gevecht. Dat herinnert ons eraan dat verleiding op zich geen zonde is. Pas wanneer onze wil ermee instemt, spreken we van zonde. Verzocht worden kan zelfs een geschenk zijn, omdat het ons leert nederig te zijn en afhankelijk van Gods hulp.

4. Je engel helpt je groeien in heiligheid

​De engel heeft één doel: jou helpen de heilige te worden die God wil dat je bent. Hij deelt zijn vertrouwen, vreugde en zekerheid in Gods kracht met jou.

Noot van de redactie:

• Matteüs 18,10 wordt vaak aangehaald als een van de bijbelse fundamenten voor het geloof in beschermengelen.
• Het onderscheid verleiding – zonde is een belangrijk punt in de christelijke spiritualiteit: niet de prikkel zelf is zondig, maar het bewust instemmen ermee.

​​

​De geestelijke strijd

Pater Ambrose benadrukt dat ieder christen midden in een strijd leeft: de strijd tegen verleiding, ontmoediging en de aanvallen van de boze.

Een oorlog die al gewonnen isHet troostvolle is dit: de overwinning is al behaald. Jezus Christus heeft op Golgotha de zonde en de dood overwonnen. De aartsengel Michaël heeft diezelfde overwinning toegepast in de engelenwereld, toen hij de gevallen engelen uit de hemel verdreef. En bij ons doopsel is die overwinning al toegepast op ons eigen leven.
​

“We bevinden ons midden in een geestelijke oorlog,” zegt Pater Ambrose, “maar het is een strijd die Christus al gewonnen heeft. Michaël past enkel toe wat Christus tot stand heeft gebracht.”

​
​Waar speelt de strijd zich af?

Die strijd merken we vaak in ons innerlijk: in herinneringen die ons bitter maken, in emoties die ons overspoelen, in gedachten die ons in twijfel brengen. De duivel wil ons gevangenhouden in wrok en verdriet. Precies daar kan onze engelbewaarder vrede brengen – de vrede die Michaël zelf verwierf toen hij de duivel overwon, en die eens definitief openbaar wordt in de eindstrijd van de tijden.

Onze rol

Hoewel de overwinning van Christus zeker is, worden wij uitgenodigd die overwinning telkens opnieuw actief te maken in ons eigen leven. Dat gebeurt wanneer we ons niet laten meeslepen door verleiding of wanhoop, maar bewust samenwerken met Gods genade en de hulp van onze engel aanvaarden.

Noot van de redactie:

• Het beeld van de “hemelse strijd” verwijst naar Openbaring 12,7–9: Michaël en zijn engelen strijden tegen de draak (Satan) en zijn engelen.
• In de christelijke traditie worden de overwinningen van Michaël altijd gezien in het licht van Christus’ kruisdood en verrijzenis.

​​

Praktische aanwijzingen

Pater Ambrose besluit zijn conferentie met enkele heel praktische tips. Want de overwinning van Christus, van Michaël en van onze engelbewaarder wordt pas echt tastbaar in ons dagelijks leven wanneer we er bewust naar handelen.

1. Blijf in de staat van genade

Doe wat je kunt om niet in zonde te vallen. Werk samen met Gods genade. En mocht je toch zwaar vallen, ga dan snel biechten. Zo blijf je ontvankelijk voor de raad en steun van je engel.

2. Bid samen met je engel

Bidden is niet altijd gemakkelijk. Soms voelt het droog en saai, soms juist zoet en troostend. Hoe het ook aanvoelt: je engelbewaarder bidt altijd met je mee. Terwijl hij bij jou is, aanschouwt hij tegelijk het gelaat van God.

3. Bid tot de engelen

Je kunt je engel persoonlijk aanspreken, maar ook tot Michaël bidden, of tot alle engelen samen. Dat is niet alleen een blijk van devotie, maar ook een kleine wederdienst voor de vele gaven die zij ons schenken.

4. Zend je engel uit

Onze engelbewaarder kan helpen waar wij zelf niet kunnen gaan. Ouders of grootouders kunnen hun engel sturen om kinderen of kleinkinderen te beschermen, of hen te begeleiden terug naar het geloof. Ook bij moeilijke gesprekken of zorgen op het werk kun je je engel vragen de weg te effenen.

5. Wees je bewust van hun aanwezigheid

​Engelen zijn overal: in huis, op school, in de kerk, op het werk, zelfs in de meest alledaagse omstandigheden. Zij omringen ons voortdurend en willen dat wij hun nabijheid ook bewust ervaren.

Noot van de redactie:

• De uitdrukking staat van genade verwijst naar de vriendschap met God waarin de ziel leeft wanneer zij vrij is van doodzonde.
• Het idee dat men zijn engelbewaarder kan “uitzenden” is een oude christelijke praktijk: omdat engelen niet aan tijd en ruimte gebonden zijn, kunnen we hen vragen elders werkzaam te zijn.

Slot en gebed tot Sint Michaël

Pater Ambrose besluit zijn conferentie door de blik van de deelnemers opnieuw naar de hemel te richten. Hij moedigt aan om de rest van de dag in stilte en gebed te benutten: tijd nemen om de woorden te laten bezinken en het hart te openen voor Gods aanwezigheid.

Als hoogtepunt nodigt hij iedereen uit om samen het langere gebed tot de heilige Michaël te bidden. Dit gebed werd in de 19e eeuw geschreven door paus Leo XIII en drukt de diepe overtuiging uit dat Michaël, met zijn engelenlegioenen, ons blijft verdedigen tegen de machten van het kwaad.
​

Gebed van paus Leo XIII tot de heilige Michaël
​
O glorieuze Prins van de hemelse heerscharen, heilige aartsengel Michaël,
verdedig ons in de strijd, in de vreselijke oorlog die wij voeren
tegen de machten en heersers van deze wereld van duisternis,
tegen de boze geesten.

Kom de mensen te hulp die God, almachtig en eeuwig,
onsterfelijk heeft geschapen naar zijn beeld en gelijkenis,
en die Hij tegen een hoge prijs heeft verlost
uit de tirannie van de satan.

Strijd vandaag de strijd van de Heer,
met uw legioenen heilige engelen,
zoals u vroeger streed tegen Lucifer en zijn opstandige engelen,
die machteloos waren u te weerstaan.
Zij werden uit de hemel geworpen,
en geen plaats werd meer voor hen gevonden.

Zie, die oude vijand van het mensdom,
de moordenaar van den beginne,
gaat nog steeds rond als een verleider,
vermomd als een engel van licht,
om de aarde te verwoesten,
de naam van God en van Christus uit te wissen,
en zielen te verderven die voor eeuwig leven bestemd zijn.

Haast u daarom, o onoverwinnelijke Prins,
de mensen van God te hulp te komen
tegen de aanvallen van de verdwaalde geesten,
en schenk ons de overwinning.
Amen.

Met dit gebed sloot Pater Ambrose de tweede conferentie van de retraite af, de blik gericht op Christus en omringd door de bescherming van Michaël en de engelen.

Noot van de redactie:

• Paus Leo XIII (1810–1903) schreef dit gebed na een persoonlijke mystieke ervaring. In verkorte vorm (“Heilige Michaël, verdedig ons in de strijd…”) wordt het tot op vandaag wereldwijd gebeden.
• Dit gebed sluit aan bij de thematiek van de conferentie: de strijd is reëel, maar Michaël en onze engelbewaarders staan ons terzijde met de kracht van Christus’ overwinning.